Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Meaning of Age-Friendly City and Contributions to Active Ageing: The Case of Izmir City in the 100th Year of the Republic

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: Türkiye Cumhuriyetinin 100. Yılı Özel Sayısı | Special Issue for the 100th Anniversary of the Republic of Türkiye, 71 - 96, 29.10.2023

Esin Zengin Taş Hande Kırışık Fatma Yıldız Zeynep Ata Murat Aktuğ

https://doi.org/10.35674/kent.1352981

Öz

It is predicted that the proportion of the older adult population worldwide is increasing and will continue to increase. International organizations have been making efforts since the 1980s to find solutions to the social problems brought about by the increasing older adult population and the diversifying needs of older adults. The World Health Organization (WHO), one of these organizations, argues that an important issue to be addressed in the aging process is to support active aging and at this point, the concept of an "Age-Friendly City" is emphasized in order to lead an active life in communities such as cities, municipalities or towns around the world. In this context, in this study, in the context of an "age-friendly city", the ways in which some actors (older adults, local and central government representatives, academicians, NGO representatives) who play an active role in the field of aging in Izmir province define the age-friendly city and how they evaluate the age-friendly city and active aging are examined. In line with the purpose of the study, a qualitative research design was adopted and the findings obtained from the participants with a phenomenological approach were evaluated with the dimensions of "age-friendly city" and "active aging". As a result of the research, it was concluded that the definitions of the age-friendly city differed for each group; in addition, it was concluded that the design of the age-friendly city, which all participants differed in the definition, would support active aging.

Anahtar Kelimeler

Older Adults City Age Friendly City Active Ageing Aging

Etik Beyan

“This work was supported by Research Fund of the Izmir Kavram Vocational School. Project Number: 202212”

Destekleyen Kurum

Izmir Kavram Vocational School

Proje Numarası

202212

Kaynakça

  • Alley, D., Liebig, P., Pynoos, J., Banerjee, T., & Choi, I. (2007). Creating elder-friendly communities: Preparations for an aging population. Journal of Gerontological Social Work, 49, 1–18.
  • Avşar Arık, I. (2021). Kentte Yaşlanma ve Yaş Dostu Kentler: Eleştirel Bir Değerlendirme. Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi, 5(1), 47-63.
  • Bauman, A., Merom, D., Bull, F. C., Buchner, D. M., ve Fiatarone Singh, M. A. (2016). Updating the evidence for physical activity: summative reviews of the epidemiological evidence, prevalence, and interventions to promote “active aging”. The gerontologist, 56(2), S268-S280.
  • Bhattacharya, K. (2017). Fundamentals of Qualitative Research: A Practical Guide. Routledge, New York.
  • Bhuyan, M. R., Lane, A. P., Moogoor, A., Močnik, Š., & Yuen, B. (2020). Meaning of age-friendly neighbourhood: An exploratory study with older adults and key informants in Singapore. Cities, 107, 102940. doi:10.1016/j.cities.2020.102940
  • BM (2020). World population ageing 2019. New York: United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division. https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/ageing/WorldPopulationAgeing2019-Report.pdf
  • Bornova Belediyesi, (2023). Yaşlı dostu kent Bornova. https://www.bornova.bel.tr/yasli-dostu-kent-bornova/
  • Buffel, T. ve Phillipson, C. (2018). A manifesto for the age-friendly movement: Developing a new urban agenda. Journal Of Aging & Social Policy, 30:2, 173-192, https://doi.org/10.1080/08959420.2018.1430 414.
  • Caner, Ö.C., Gözün, G., Hilwah, A., Gökçek, M. (2013). Yaşlı dostu şehirler: Kavramsal çerçeve ve örneklerle değerlendirmeler. Ankara: Güneş Kitapevleri.
  • Creswell, J. W., ve Poth, C. N. (2016). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage publications.
  • Creswell, J.W. (2017). Araştırma Deseni: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. Ankara: Eğiten Kitap Yayınevi.
  • Cope, D. G. (2014) Methods and meanings: credibility and trustworthiness of qualitative research.
  • Çuhadar, S. G. (2020). Yaşlanan nüfusa çözüm önerisi olarak aktif yaşlanma yaklaşımı: eleştiriler ve olası endeks için Türkiye önerileri. In Journal of Social Policy Conferences (No. 79, pp. 361-397). Istanbul University.
  • Del Barrio, E., Marsillas, S., Buffel, T., Smetcoren, A. S., & Sancho, M. (2018). From active aging to active citizenship: The role of (age) friendliness. Social Sciences, 7(8), 134.
  • DSÖ (2002). Active ageing: A Policy framework. Geneva: WHO.
  • DSÖ (2007). Global age-friendly cities: A guide. Geneva: WHOion. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/43755/9789241547307_eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y
  • DSÖ (2015). Measuring the age-friendliness of cities: A guide to using core indicators. World Health Organization. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/203830/9789241509695_eng.pdf
  • DSÖ (2023). WHO global network for age-friendly cities and communities.
  • https://who.maps.arcgis.com/apps/instant/minimalist/index.html?appid=66799d4ec039487e8ef8367f0254a99a
  • Eraslan, Z. (2015). Kurtuluş ve kuruluşun sembol kenti İzmir: Açılış konuşması. Kurtuluş ve kuruluşun sembol kenti İzmir sempozyum bildirileri, 26-28 Eylül 2012.
  • Flores, R., Caballer, A., ve Alarcón, A. (2019). Evaluation of an age-friendly city and its effect on life satisfaction: A two-stage study. International journal of environmental research and public health, 16(24), 5073.
  • Foster, L. ve Walker, A. (2015). Active and successful aging: A European policy perspective. Gerontologist. 2015, 55(1), 83-90. doi: 10.1093/geront/gnu028.
  • Işık, Ş. (2023). İzmir’e yönelik göçlerin dönemsel analizi: göçün seyrinde ne değişti? Şevket Işık (ed.) Geçmişten günümüze 100. Yılında İzmir, İzmir: nüfus, göçler, karşılaşmalar ve değişim içinde. İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi.
  • İBB Faaliyet Raporu (2022) https://www.izmir.bel.tr/YuklenenDosyalar/Dokumanlar/ 43_24052023_111140_.pdf Erişim Tarihi: 27.08.2023
  • Karaali, G.B. (2017) Türkiye'de yaşlı refahına ilişkin uygulamaların aktif yaşlanma kavramı çerçevesinde değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi.
  • Karahan, S. , Uca, S. & Güdük, T. (2022). Nitel Araştırmalarda Görüşme Türleri ve Görüşme Tekniklerinin Uygulanma Süreci/ Interviews and Interviewing Techniques in Qualitative Research. Nitel Sosyal Bilimler, 4 (1) , 78-101. DOI: 10.47105/nsb.1118399.
  • Korkmaz, Nilüfer (2014). Türkiye’de Yaşlılık ve Sosyal Politika -Yaşlılık Politikadan Ayrı Düşünülebilir mi?, Küreselleşme ve Yaşlılık Eleştirel Gerontolojiye Giriş içinde (der. Nilüfer Korkmaz ve Suzan Yazıcı). Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Lerch, M. (2017). International migration and city growth. New York: United Nations.
  • Lietz, C.A., Langer, C. L. ve Furman, R (2006). Establishing trustworthiness in qualitative research in social work: implications from a study regarding spirituality. Qualitative Social Work 5(4): 441–458. DOI: 10.1177/1473325006070288.
  • Lowen, T., Davern, M. T., Mavoa, S., ve Brasher, K. (2015). Age-friendly cities and communities: access to services for older people. Australian Planner, 52(4), 255-265.
  • Lui, C. W., Everingham, J. A., Warburton, J., Cuthill, M., & Bartlett, H. (2009). What makes a community age‐friendly: A review of international literature. Australasian journal on ageing, 28(3), 116-121.
  • Öztürk, S. P., & Şenol, F. (2022). Do spatial development plans provide spatial equity in access to public parks: A case with a residential area in Karabağlar and Buca (İzmir). Planlama, 32(1), 132-142.
  • Park, S. ve Lee, S. (2018). Heterogeneous age-friendly environments among age-cohort groups. Sustainable, 10, 1269.
  • Phillips, D.R., Cheng, K.H., Yeh, A.G. ve Siu, O.L. (2010). Person-environment (P-E) fit models and psychological well-being among older persons in Hong Kong. Environ. Behav. 42, 221–242.
  • Plouffe, l., & Kalache, A. (2010). Towards global age-friendly cities: determining urban features that promote active aging. Journal of urban health: bulletin of the New York academy of medicine, 87(5), 733-739.
  • Ritchie, J. ve Lewis J. (2003) Generalising from qualitative research. In: Ritchie J and Lewis J (eds) Qualitative Research Practice: A Guide for Social Science Students and Researchers. London: SAGE.
  • Sánchez-González, D., Rojo-Pérez, F., Rodríguez-Rodríguez,V., y Fernández-Mayoralas, G. (2020). Environmental and psychosocial interventions in age-friendly communities and active ageing: A systematic review. International Journal of Environmental Research and Public Health (IJERPH) 17(8305), 1-34. DOI: https://doi.org/10.3390/ijerph17228305
  • Südaş, İ., ve Mutluer, M. (2013). Beşeri ve ekonomik özellikleri açısından İzmir. Prof. Dr. Asaf Koçman'a Armağan Kitabı (Editör: E. Öner) İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.
  • Südaş, İ. (2019). Şehirden kopuş mu? Değişen İzmir’de köylere göç. İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.
  • Tatlıdil, E. (2009). Kent ve kentli kimliği; İzmir örneği. Ege Akademik Bakış, 9(1), 319-336.
  • Tufan, İ. (2016). Antik Çağ’dan günümüze yaşlılık ve yaşlanma. Ankara: Nobel Yayınları.
  • TÜİK, (2021), İstatistiklerle yaşlılar, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2021-45636 Erişim tarihi: 24.08.2023
  • TÜİK, (2022) Kent-kır nüfus istatistikleri https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Kent-Kir-Nufus-Istatistikleri-2022-49755 Erişim tarihi: 24.08.2023

Yaşlı Dostu Kentin Anlamı ve Aktif Yaşlanmaya Katkıları: Cumhuriyetin 100. Yılında İzmir Kenti Örneği

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: Türkiye Cumhuriyetinin 100. Yılı Özel Sayısı | Special Issue for the 100th Anniversary of the Republic of Türkiye, 71 - 96, 29.10.2023

Esin Zengin Taş Hande Kırışık Fatma Yıldız Zeynep Ata Murat Aktuğ

https://doi.org/10.35674/kent.1352981

Öz

Dünya genelinde yaşlı nüfus oranının arttığı ve artmaya devam edeceği öngörülmektedir. Artan yaşlı nüfusun beraberinde getirdiği sosyal sorunlara ve yaşlı insanların çeşitlenen ihtiyaçlarına çözüm bulabilmek için uluslararası kuruluşlar 1980’li yıllardan bu yana çaba sarf etmektedir. Bu kuruluşlardan biri olan Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) yaşlanma sürecini ele alırken aktif yaşlanmanın desteklenmesi konusunu öncelemekte dünya genelindeki kent, belediye ya da kasaba gibi topluluklarda aktif bir yaşam sürülebilmesi için “Yaşlı Dostu Kent” kavramı üzerinde durmaktadır. Bu kapsamda bu çalışmada, “Yaşlı Dostu Kent” bağlamında İzmir ilinde yaşlılık alanında aktif rol oynayan birtakım öznelerin (yaşlılar, yerel ve merkezi yönetim temsilcileri, akademisyenler, STK temsilcileri) yaşlı dostu kenti tanımlama biçimleri ile yaşlı dostu kent ve aktif yaşlanmayı nasıl değerlendirdikleri incelenmiştir. Çalışmanın amacı doğrultusunda nitel araştırma deseni benimsenmiş olup fenomenolojik yaklaşımla katılımcılardan elde edilen bulgular “yaşlı dostu kent” ve “aktif yaşlanma” boyutuyla değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda yaşlı dostu kent tanımlamalarının her grup açısından farklılık gösterdiği; bunun yanında tüm katılımcıların tanımlamada farklılaştığı yaşlı dostu kent tasarımının aktif yaşlanmayı destekleyeceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı Kent Yaşlı Dostu Kent Aktif Yaşlanma Yaşlılık

Etik Beyan

“Bu çalışma İzmir Kavram Meslek Yüksekokulu Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimince Desteklenmiştir. Proje Numarası: 202212”. Veriler ilgili projenin birinci bölümünü oluşturmaktadır.

Destekleyen Kurum

İzmir Kavram Meslek Yüksekokulu

Proje Numarası

202212

Kaynakça

  • Alley, D., Liebig, P., Pynoos, J., Banerjee, T., & Choi, I. (2007). Creating elder-friendly communities: Preparations for an aging population. Journal of Gerontological Social Work, 49, 1–18.
  • Avşar Arık, I. (2021). Kentte Yaşlanma ve Yaş Dostu Kentler: Eleştirel Bir Değerlendirme. Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi, 5(1), 47-63.
  • Bauman, A., Merom, D., Bull, F. C., Buchner, D. M., ve Fiatarone Singh, M. A. (2016). Updating the evidence for physical activity: summative reviews of the epidemiological evidence, prevalence, and interventions to promote “active aging”. The gerontologist, 56(2), S268-S280.
  • Bhattacharya, K. (2017). Fundamentals of Qualitative Research: A Practical Guide. Routledge, New York.
  • Bhuyan, M. R., Lane, A. P., Moogoor, A., Močnik, Š., & Yuen, B. (2020). Meaning of age-friendly neighbourhood: An exploratory study with older adults and key informants in Singapore. Cities, 107, 102940. doi:10.1016/j.cities.2020.102940
  • BM (2020). World population ageing 2019. New York: United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division. https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/ageing/WorldPopulationAgeing2019-Report.pdf
  • Bornova Belediyesi, (2023). Yaşlı dostu kent Bornova. https://www.bornova.bel.tr/yasli-dostu-kent-bornova/
  • Buffel, T. ve Phillipson, C. (2018). A manifesto for the age-friendly movement: Developing a new urban agenda. Journal Of Aging & Social Policy, 30:2, 173-192, https://doi.org/10.1080/08959420.2018.1430 414.
  • Caner, Ö.C., Gözün, G., Hilwah, A., Gökçek, M. (2013). Yaşlı dostu şehirler: Kavramsal çerçeve ve örneklerle değerlendirmeler. Ankara: Güneş Kitapevleri.
  • Creswell, J. W., ve Poth, C. N. (2016). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage publications.
  • Creswell, J.W. (2017). Araştırma Deseni: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. Ankara: Eğiten Kitap Yayınevi.
  • Cope, D. G. (2014) Methods and meanings: credibility and trustworthiness of qualitative research.
  • Çuhadar, S. G. (2020). Yaşlanan nüfusa çözüm önerisi olarak aktif yaşlanma yaklaşımı: eleştiriler ve olası endeks için Türkiye önerileri. In Journal of Social Policy Conferences (No. 79, pp. 361-397). Istanbul University.
  • Del Barrio, E., Marsillas, S., Buffel, T., Smetcoren, A. S., & Sancho, M. (2018). From active aging to active citizenship: The role of (age) friendliness. Social Sciences, 7(8), 134.
  • DSÖ (2002). Active ageing: A Policy framework. Geneva: WHO.
  • DSÖ (2007). Global age-friendly cities: A guide. Geneva: WHOion. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/43755/9789241547307_eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y
  • DSÖ (2015). Measuring the age-friendliness of cities: A guide to using core indicators. World Health Organization. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/203830/9789241509695_eng.pdf
  • DSÖ (2023). WHO global network for age-friendly cities and communities.
  • https://who.maps.arcgis.com/apps/instant/minimalist/index.html?appid=66799d4ec039487e8ef8367f0254a99a
  • Eraslan, Z. (2015). Kurtuluş ve kuruluşun sembol kenti İzmir: Açılış konuşması. Kurtuluş ve kuruluşun sembol kenti İzmir sempozyum bildirileri, 26-28 Eylül 2012.
  • Flores, R., Caballer, A., ve Alarcón, A. (2019). Evaluation of an age-friendly city and its effect on life satisfaction: A two-stage study. International journal of environmental research and public health, 16(24), 5073.
  • Foster, L. ve Walker, A. (2015). Active and successful aging: A European policy perspective. Gerontologist. 2015, 55(1), 83-90. doi: 10.1093/geront/gnu028.
  • Işık, Ş. (2023). İzmir’e yönelik göçlerin dönemsel analizi: göçün seyrinde ne değişti? Şevket Işık (ed.) Geçmişten günümüze 100. Yılında İzmir, İzmir: nüfus, göçler, karşılaşmalar ve değişim içinde. İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi.
  • İBB Faaliyet Raporu (2022) https://www.izmir.bel.tr/YuklenenDosyalar/Dokumanlar/ 43_24052023_111140_.pdf Erişim Tarihi: 27.08.2023
  • Karaali, G.B. (2017) Türkiye'de yaşlı refahına ilişkin uygulamaların aktif yaşlanma kavramı çerçevesinde değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi.
  • Karahan, S. , Uca, S. & Güdük, T. (2022). Nitel Araştırmalarda Görüşme Türleri ve Görüşme Tekniklerinin Uygulanma Süreci/ Interviews and Interviewing Techniques in Qualitative Research. Nitel Sosyal Bilimler, 4 (1) , 78-101. DOI: 10.47105/nsb.1118399.
  • Korkmaz, Nilüfer (2014). Türkiye’de Yaşlılık ve Sosyal Politika -Yaşlılık Politikadan Ayrı Düşünülebilir mi?, Küreselleşme ve Yaşlılık Eleştirel Gerontolojiye Giriş içinde (der. Nilüfer Korkmaz ve Suzan Yazıcı). Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Lerch, M. (2017). International migration and city growth. New York: United Nations.
  • Lietz, C.A., Langer, C. L. ve Furman, R (2006). Establishing trustworthiness in qualitative research in social work: implications from a study regarding spirituality. Qualitative Social Work 5(4): 441–458. DOI: 10.1177/1473325006070288.
  • Lowen, T., Davern, M. T., Mavoa, S., ve Brasher, K. (2015). Age-friendly cities and communities: access to services for older people. Australian Planner, 52(4), 255-265.
  • Lui, C. W., Everingham, J. A., Warburton, J., Cuthill, M., & Bartlett, H. (2009). What makes a community age‐friendly: A review of international literature. Australasian journal on ageing, 28(3), 116-121.
  • Öztürk, S. P., & Şenol, F. (2022). Do spatial development plans provide spatial equity in access to public parks: A case with a residential area in Karabağlar and Buca (İzmir). Planlama, 32(1), 132-142.
  • Park, S. ve Lee, S. (2018). Heterogeneous age-friendly environments among age-cohort groups. Sustainable, 10, 1269.
  • Phillips, D.R., Cheng, K.H., Yeh, A.G. ve Siu, O.L. (2010). Person-environment (P-E) fit models and psychological well-being among older persons in Hong Kong. Environ. Behav. 42, 221–242.
  • Plouffe, l., & Kalache, A. (2010). Towards global age-friendly cities: determining urban features that promote active aging. Journal of urban health: bulletin of the New York academy of medicine, 87(5), 733-739.
  • Ritchie, J. ve Lewis J. (2003) Generalising from qualitative research. In: Ritchie J and Lewis J (eds) Qualitative Research Practice: A Guide for Social Science Students and Researchers. London: SAGE.
  • Sánchez-González, D., Rojo-Pérez, F., Rodríguez-Rodríguez,V., y Fernández-Mayoralas, G. (2020). Environmental and psychosocial interventions in age-friendly communities and active ageing: A systematic review. International Journal of Environmental Research and Public Health (IJERPH) 17(8305), 1-34. DOI: https://doi.org/10.3390/ijerph17228305
  • Südaş, İ., ve Mutluer, M. (2013). Beşeri ve ekonomik özellikleri açısından İzmir. Prof. Dr. Asaf Koçman'a Armağan Kitabı (Editör: E. Öner) İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.
  • Südaş, İ. (2019). Şehirden kopuş mu? Değişen İzmir’de köylere göç. İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.
  • Tatlıdil, E. (2009). Kent ve kentli kimliği; İzmir örneği. Ege Akademik Bakış, 9(1), 319-336.
  • Tufan, İ. (2016). Antik Çağ’dan günümüze yaşlılık ve yaşlanma. Ankara: Nobel Yayınları.
  • TÜİK, (2021), İstatistiklerle yaşlılar, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2021-45636 Erişim tarihi: 24.08.2023
  • TÜİK, (2022) Kent-kır nüfus istatistikleri https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Kent-Kir-Nufus-Istatistikleri-2022-49755 Erişim tarihi: 24.08.2023
Toplam 43 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sosyal Politika (Diğer), Kent Sosyolojisi ve Toplum Çalışmaları
Bölüm Tüm Makaleler
Yazarlar

Esin Zengin Taş 0000-0002-8713-8859

Hande Kırışık 0000-0002-2395-7855

Fatma Yıldız 0000-0001-6068-1416

Zeynep Ata 0000-0002-6802-0249

Murat Aktuğ 0000-0003-3615-0513

Proje Numarası 202212
Yayımlanma Tarihi 29 Ekim 2023
Gönderilme Tarihi 31 Ağustos 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 16 Sayı: Türkiye Cumhuriyetinin 100. Yılı Özel Sayısı | Special Issue for the 100th Anniversary of the Republic of Türkiye

Kaynak Göster

APA Zengin Taş, E., Kırışık, H., Yıldız, F., Ata, Z., vd. (2023). Yaşlı Dostu Kentin Anlamı ve Aktif Yaşlanmaya Katkıları: Cumhuriyetin 100. Yılında İzmir Kenti Örneği. Kent Akademisi, 16(Türkiye Cumhuriyetinin 100. Yılı Özel Sayısı | Special Issue for the 100th Anniversary of the Republic of Türkiye), 71-96. https://doi.org/10.35674/kent.1352981
 Kapak Resmi İndir

International Refereed and Indexed Journal of Urban Culture and Management | Kent Kültürü ve Yönetimi Uluslararası Hakemli İndeksli Dergi

Information, Communication, Culture, Art and Media Services (ICAM Network) www.icamnetwork.net

Address: Ahmet Emin Fidan Culture and Research Center, Evkaf Neigh. No: 34 Fatsa Ordu
Tel: +90452 310 20 30 Faks: +90452 310 20 30 | E-Mail: (int): info@icamnetwork.net | (TR) bilgi@icamnetwork.net