Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İnsan ve Çevre Ünitesinde Geliştirilen Akademik Başarı Testinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 113 - 141, 25.12.2025

Cahide Serdaroğlu , Munise Handan Güneş

https://doi.org/10.47479/ihead.1652266

Öz

Bu araştırma, ilköğretim beşinci sınıf Fen Bilimleri dersinde yer alan “İnsan ve Çevre” ünitesine yönelik geliştirilen akademik başarı testinin geçerlik ve güvenirliğini ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Test geliştirme süreci, öncelikle 5. sınıf Fen Bilimleri Dersi’nin Maarif Modeli kapsamında belirlenen öğretim kazanımlarına dayalı olarak bir belirtke tablosunun oluşturulmasıyla başlamıştır. Belirtke tablosunda, ünite kapsamında yer alan kazanımların ve içerik alanlarının dengeli biçimde temsil edilmesine özen gösterilmiştir. Bu doğrultuda hazırlanan çoktan seçmeli 40 maddelik başarı testi, kapsam geçerliliğinin sağlanması amacıyla alanında uzman dört öğretim üyesinin değerlendirmelerine sunulmuş ve elde edilen geri bildirimler doğrultusunda gerekli revizyonlar yapılmıştır. Revize edilen test formu, “İnsan ve Çevre” ünitesini daha önce işlemiş olan Giresun ili Espiye ilçesindeki bir devlet ortaokulunda öğrenim gören 400 öğrenciye pilot uygulama kapsamında uygulanmıştır. Uygulama verileri doğrultusunda gerçekleştirilen Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) testi sonucunda örnekleme ilişkin değer .804 olarak bulunmuş, bu sonuç örneklem verilerinin faktör analizine uygun yapıda olduğunu göstermiştir. Madde analizleri neticesinde testin ölçme gücünü artırmak amacıyla bazı maddeler testten çıkarılmış ya da yeniden yapılandırılmış ve test maddeleri 22’ye indirilmiştir. Nihai test formuna ilişkin hesaplanan Kuder-Richardson 20 (KR-20) güvenirlik katsayısı ise .80 olarak belirlenmiştir. Elde edilen tüm bulgular doğrultusunda, geliştirilen başarı testinin psikometrik açıdan kabul edilebilir düzeyde geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İnsan ve çevre Başarı testi Geçerlik ve güvenirlik Ortaokul öğrencisi Öğretim programı

Etik Beyan

Bu çalışmada bilimsel ve etik kurallara tam olarak uyulduğunu beyan ederim. Araştırma, Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Kurumu tarafından değerlendirilmiş 29.12.2023 tarihli 2023-1170 numaralı etik kurul onayı alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Bulunmamaktadır.

Teşekkür

Sayın danışman hocam Prof. Dr. Munise Handan Güneş ve Sevgili eşim Bülent Serdaroğlu’na teşekkürlerimi iletirim…

Kaynakça

  • Akbulut, H. İ. ve Çepni, S. (2013). Bir üniteye yönelik başarı testi nasıl geliştirilir?: İlköğretim 7. sınıf kuvvet ve hareket ünitesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 18-44.
  • Aksoy, Ş. ve Özcan, H. (2020). Altıncı sınıf öğrencilerinin ses ve özellikleri ünitesi ile ilgili başarılarını ölçmeye yönelik bir test geliştirme çalışması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 16(2), 193-214.
  • Anderson, L. W. ve Krathwohl, D. R. (2021). Öğrenme öğretim ve değerlendirme ile ilgili bir sınıflama: Bloom’un eğitimin hedefleri ile ilgili sınıflamasının güncelleştirilmiş biçimi (Çev. D. A. Özçelik). (4. baskı). Pegem Akademi.
  • Arslan, S. (2011). Çevre eğitiminin eleştirisel düşünme ve çevreye yönelik tutum üzerine etkisi (Sakarya il örneği) Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi].
  • Baran, H. (2020). Açık ve uzaktan eğitimde ölçme ve değerlendirme. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(1), 28-40.
  • Batur, D. (2025). Türkiye'de fen bilgisi eğitimi alanında ortaokul öğrencilerine yönelik STEM etkinlik uygulamalarına dayalı lisansüstü çalışmaların içerik analizi Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Balıkesir Üniversitesi.
  • Baykul, Y. (2015). Eğitimde ve psikolojide ölçme: Klâsik test teorisi ve uygulaması. Pegem Akademi.
  • Bolat, A. ve Karamustafaoğlu, S. (2019). Vücudumuzdaki sistemler ünitesi başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 131-159.
  • Bozkurt, K. (2020). Fen Bilimleri Ögretmenleri ve Öğretmen Adaylarının Eşitlikçi Ölçme-Değerlendirme İle İlgili Algıları Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi].
  • Çakan, M. (2017). Eğitim sistemimizde yaygın olarak kullanılan sınav türleri. S. Tekindal (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme içinde (ss. 87-122). Pegem Akademi.
  • Çakır, H. ve Görgülü Arı, A. (2022). Development and validation of an achievement test in biology. Journal of Social Sciences and Education, 5(1), 64-75.
  • Çakmur, H. (2012). Araştırmalarda ölçme-güvenilirlik-geçerlilik. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11(3).
  • Çiçek-Şentürk, Ö. ve Selvi, M. (2021). Fen bilimleri dersi “insan ve çevre” ünitesi akademik başarı testi geliştirme: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(2), 601- 630. https://doi.org/10.17152/gefad.940400
  • Değirmenci, A. ve Kurnaz, M. A. (2011). Temel astronomi kavramlarına ilşkin öğrenci algılamalarının sınıf seviyelerine göre karşılaştırması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 91-98
  • Demir N. ve Öner-Armağan F. (2019). Astronomiye yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Social Science Studies Journal, 35(5), 2718-2731.
  • Demir, N., Kızılay, E. ve Bektaş, O. (2016). 7. sınıf çözeltiler konusunda başarı testi geliştirme: geçerlik ve güvenirlik çalışması, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1), 209-237. https://doi. org/10.17522/nefefmed.52947
  • Deveci, İ. (2018). Türkiye’de 2013 ve 2018 yılı fen bilimleri dersi öğretim programlarının temel öğeler açısından karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 799-825.
  • Ding, L., Chabay, R., Sherwood, B. ve Beichner, R. (2006). Evaluating an electricity and magnetism assessment tool: Brief electricity and magnetism assessment. Physical Review Special Topics-Physics Education Research 2, 010105, 2 (1).
  • Divarcı, Ö. F. ve Kaya, H. (2019). 8. Sınıf “Maddenin halleri ve ısı” ünitesine yönelik geçerliliği ve güvenirliği sağlanmış bir akademik başarı testi geliştirme çalışması. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 5(2), 214-238.
  • Duban, N. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersinin sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşımına göre işlenmesi: Bir eylem araştırması Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi].
  • Dumanoğlu, F. ve Bezir-Akçay, B. (2018). Elektrik enerjisi başarı testinin geliştirilmesi. E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 20-39. https://doi.org/10.30900/kafkasegt.422251
  • Ermiş, F. ve Karaman, İ. (2022). Development of achievement test for “force and energy” chapter in science course. Cukurova University Faculty of Education Journal, 51(2), 1278-1314.
  • Gündoğdu, K. (2008). Ölçme ve Değerlendirme. Pagem Akademi.
  • Güneş, M. H. ve Serdaroğlu, C. (2018). Bitki ve hayvanlarda üreme, büyüme ve gelişme ünitesinde geliştirilen başarı testinin geçerliliği ve güvenirliği. Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Dergisi, 2(1), 35-40.
  • Güneş-Koç, R. S. (2013). 5E modeli ile desteklenen bağlam temelli yaklaşımın yedinci sınıf öğrencilerinin ışık ünitesindeki başarılarına, bilgilerinin kalıcılığına ve fen dersine karşı olan tutumlarına etkisi Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi.
  • Hanif, M., Khan, T.A., Masroor, U. ve Amjad, A. (2017). Development of online RAW achievement battery test for primary level. Cogent Education, 4(1). Retrieved from https://doi.org/10.1080/2331186X.2017.1290332
  • İzgi, Ü. (2012). Öğretmen Adaylarının Eğitiminde ve İlköğretim I. Kademe Fen Eğitiminde Kavram Karikatürü Kullanımının Etkileri Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi].
  • Kaiser, H. F. (1970). A second generation little jiffy. Pschometrika, 35 (4), 401-415.
  • Kamacı, F. (2021). Secondary school students’ approach to environmental problems in the framework of environmental education in schools in Turkey: The case of Karasu. Unpublished master’s thesis. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kaptan, F. ve Korkmaz, H. (2000). İlköğretimde etkili öğretme ve öğrenme öğretmen el kitabı. MEB Yayınevi.
  • Karakuş, M. ve Yeşilpınar, M. (2013). İlköğretim altıncı sınıf matematik dersinde uygulanan etkinliklerin ve ölçme değerlendirme sürecinin incelenmesi: Bir durum çalısması. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(1), 35-54.
  • Kargın, P. D. ve Gül, Ş. (2021). Altıncı sınıf “vücudumuzdaki sistemler ve sağlığı” ünitesine yönelik bir başarı testi geliştirilmesi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 1-26. https://doi.org/10.47479/ihead.729412
  • Karip, E. (2012). Ölçme ve değerlendirme. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Keçeci, G., Yıldırım, P. ve Zengin, F. K. (2019). Sistemler akademik başarı testi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi, 3(1), 96-114.
  • Kızkapan, O. Ve Bektaş O. (2018). Fen eğitiminde başarı testi geliştirilmesi: hücre bölünmesi ve kalıtım örneği. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi. 2(1), 1-18.
  • Kocataş, A. (2010). Ekoloji – çevre biyolojisi (11. baskı). Ege Üniversitesi Su Ürünleri Yayınları. ISBN 975-483-177-7.
  • Koshaim, H. ve Rashid, S. (2016). Assessment of the assessment Tool: Analysis of items in a non- MCQ Mathematics exam. International Journal of Instruction, 9(1), 119-132. Doi: 10.12973/iji.2016.9110
  • Kurt, A., Aydın, M. ve Bekereci, Ü. (2023). 6. Sınıf Ses ve Özellikleri Ünitesine Yönelik Başarı Testi Geliştirme Çalışması: Geçerlik ve Güvenirlik Analizi. E-International Journal of Educational Research, 14(3). 17-35.
  • Küçük, T. (2014). Işık ünitesinde simülasyon yönteminin kullanılmasının öğrencilerin fen başarısına ve fen tutumlarına etkisi Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Mamolo, L. A. (2021). Development of an achievement test to measure students’ competency in general mathematics. Anatolian Journal of Education, 6(1), 79-90. https://doi.org/10.29333/aje.2021.616a
  • Mardapi, D. (2008). Techniques for preparing test and test instruments. Mitra Cendikia.
  • Masters, G. N. (1988). Item discrimination: When more is worse. journal of educational measurement, 25 (1)
  • Meço, G. ve Görgülü Arı, A. (2024). Fen eğitimi için “vücudumuzdaki sistemler” konulu akademik başarı testi geliştirme çalışması. International Journal of Social Science Research, 13(1), 91-106.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2024). Fen bilimleri dersi ortaokul öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2023). Hayat bilgisi dersi öğretim programı (İlkokul 1, 2 ve 3. Sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/2018122171428547 adresinden edinilmiştir.
  • Opara, I. M. ve Magnus-Arewa, E. A. (2017). Development and validation of mathematics achievement test for primary school pupils. British Journal of Education, 5(7), 47-57.
  • Önal, İ. (2010). Tarihsel değişim sürecinde yaşam boyu öğrenme ve okuryazarlık: Türkiye deneyimi. Bilgi dünyası, 11(1), 101-121.
  • Özaşkın-Arslan, A. G. ve Karamustafaoğlu, S. (2019). 2018 Fen bilimleri öğretim programı kapsamındaki 7. sınıf güneş sistemi ve ötesi ünitesine yönelik bir başarı testi geliştirme. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(2), 172-205.
  • Öz-Aydın, S., Ekersoy, S. ve Özkan, B. (2022). Türkiye’de eğitim ve öğretim programları, çevre okuryazarlığının gerçekleştirilmesini ne kadar desteklemektedir? Yaşadıkça Eğitim, 36(1), 66-89.
  • Özcan, H., Koca, E. ve Söğüt, M. (2019). Ortaokul öğrencilerinin basınç kavramıyla ilgili anlayışlarını ölçmeye yönelik bir test geliştirme çalışması. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(1), 130-144.
  • Özkan, E. B. ve Eryılmaz-Muştu, Ö. (2018). 8. sınıf basit makineler ünitesine yönelik başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1, 737- 754. https://doi:10.17218/hititsosbil.332294
  • Özkar, G. (2024). Küresel iklim değişikliği ve etkileri konulu animasyon filmlerin fen bilimleri öğretmen adaylarının farklı öğrenme ürünlerine etkisi Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi].
  • Pandra, V., Sugiman ve Mardapi, D. (2017). Development of mathematics achievement test for third- grade students at elementary school in Indonesia. International Electronic Journal of Mathematics Education, 12(3), 769-776. Retrieved from www.iejme.com
  • Quaigrain, K. ve Arhin, A. (2017). Using reliability and item analysis to evaluate a teacher-developed test in educational measurement and evaluation. Cogent Education, 4(1). https://doi.org/10.1080/2331186X.2017.1301013
  • Sayın, Ş. (2015). İlköğretim fen ve teknoloji dersi 7. sınıf 'Işık' ünitesinin öğretiminde kavram karikatürleri kullanımının öğrencilerin akademik başarıları, sorgulayıcı öğrenme becerileri algıları ve motivasyonları üzerine etkisi Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Celal Bayar Üniversitesi.
  • Sevim, S., Uysal, İ. ve Demirci, E. (2021). Fen bilimleri dersi 5. sınıf “Işığın Yayılması” ünitesine yönelik başarı testi geliştirme çalışması. Caucasian Journal of Science, 8(2), 224-246.
  • Sontay, G. ve Karamustafaoğlu, O. (2020). Fen bilimleri dersi “Güneş, Dünya ve Ay” ünitesine yönelik başarı testinin geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(2), 511-551.
  • Şen, H. C. ve Eryılmaz, A. (2011). Bir başarı testi geliştirme çalışması: Basit elektrik devreleri başarı testi geçerlik ve güvenirlik araştırması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-39.
  • Şener, N. ve Taş, E. (2016). Öğrencilerin fen bilimlerine ilişkin tutumlarını belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(14), 278-300.
  • Tanuğur, B. (2017). Fizik öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme yaklaşımları ve karşılaştıkları zorluklar Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi].
  • Thorndike, R. L. ve Hagen, E. P. (1977). Measurement and evaluation in psychology and education (4th ed.). John Wiley & Sons.
  • Timur, S., Doğan, F., İmer-Çetin, N., Timur, B. ve Işık, R. (2019). 6. sınıf hücre konusuna ilişkin başarı testi geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(2), 1202-1219. https://doi:10.14812/cufej.602535
  • Yerlikaya, A. ve Güneş, M. H. (2016). Development and validation of the achievement test on body Systems. Participatory Educational Research, 4(1), 68-76.
  • Yücel, E. Ö. (2013). Fen bilimleri programındaki ekosistem, biyolojik çeşitlilik ve çevre sorunları konularının öğretim tasarımı ve uygulanması Doktora tezi, Uludağ Üniversitesi].

Validity and Reliability Study of the Academic Achievement Test Developed in The Human and Environment Unit

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 113 - 141, 25.12.2025

Cahide Serdaroğlu , Munise Handan Güneş

https://doi.org/10.47479/ihead.1652266

Öz

This study aimed to investigate the psychometric properties, specifically the validity and reliability, of an academic achievement test designed for the "Human and Environment" unit, situated within the fifth-grade science curriculum of the Turkish Maarif Model. The test development process commenced with the construction of a comprehensive specification (blueprint) table aligned with the prescribed learning outcomes of the national curriculum. Careful consideration was given to the equitable distribution of items across both conceptual content and cognitive domains. Subsequently, a 40-item multiple-choice test was developed and subjected to content validation through expert evaluation by four professionals specializing in the field. Based on their recommendations, several items were refined to improve linguistic clarity and conceptual alignment of the questionnaire. Following expert revisions, the pilot version of the test was administered to a sample of 400 fifth-grade students attending a public middle school in the Espiye district of Giresun province, all of whom had previously completed the “Human and Environment” instructional unit. The Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) measure of sampling adequacy yielded a coefficient of .804, suggesting that the dataset was well-suited for factor analytic procedures. An item-level psychometric analysis was conducted, leading to the elimination or revision of several items due to suboptimal discrimination and difficulty indices. As a result, the final version of the test was reduced to 22 items. Reliability analysis using the Kuder-Richardson Formula 20 (KR-20) produced a coefficient of .80, indicating a high degree of internal consistency. Collectively, these findings suggest that the developed assessment tool exhibits robust psychometric properties and may be regarded as a valid and reliable instrument for evaluating student achievement in the domain of environmental education at the primary school level.

Anahtar Kelimeler

Human and environment Achievement test Validity and reliability Middle school student Curriculum

Kaynakça

  • Akbulut, H. İ. ve Çepni, S. (2013). Bir üniteye yönelik başarı testi nasıl geliştirilir?: İlköğretim 7. sınıf kuvvet ve hareket ünitesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 18-44.
  • Aksoy, Ş. ve Özcan, H. (2020). Altıncı sınıf öğrencilerinin ses ve özellikleri ünitesi ile ilgili başarılarını ölçmeye yönelik bir test geliştirme çalışması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 16(2), 193-214.
  • Anderson, L. W. ve Krathwohl, D. R. (2021). Öğrenme öğretim ve değerlendirme ile ilgili bir sınıflama: Bloom’un eğitimin hedefleri ile ilgili sınıflamasının güncelleştirilmiş biçimi (Çev. D. A. Özçelik). (4. baskı). Pegem Akademi.
  • Arslan, S. (2011). Çevre eğitiminin eleştirisel düşünme ve çevreye yönelik tutum üzerine etkisi (Sakarya il örneği) Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi].
  • Baran, H. (2020). Açık ve uzaktan eğitimde ölçme ve değerlendirme. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(1), 28-40.
  • Batur, D. (2025). Türkiye'de fen bilgisi eğitimi alanında ortaokul öğrencilerine yönelik STEM etkinlik uygulamalarına dayalı lisansüstü çalışmaların içerik analizi Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Balıkesir Üniversitesi.
  • Baykul, Y. (2015). Eğitimde ve psikolojide ölçme: Klâsik test teorisi ve uygulaması. Pegem Akademi.
  • Bolat, A. ve Karamustafaoğlu, S. (2019). Vücudumuzdaki sistemler ünitesi başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 131-159.
  • Bozkurt, K. (2020). Fen Bilimleri Ögretmenleri ve Öğretmen Adaylarının Eşitlikçi Ölçme-Değerlendirme İle İlgili Algıları Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi].
  • Çakan, M. (2017). Eğitim sistemimizde yaygın olarak kullanılan sınav türleri. S. Tekindal (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme içinde (ss. 87-122). Pegem Akademi.
  • Çakır, H. ve Görgülü Arı, A. (2022). Development and validation of an achievement test in biology. Journal of Social Sciences and Education, 5(1), 64-75.
  • Çakmur, H. (2012). Araştırmalarda ölçme-güvenilirlik-geçerlilik. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11(3).
  • Çiçek-Şentürk, Ö. ve Selvi, M. (2021). Fen bilimleri dersi “insan ve çevre” ünitesi akademik başarı testi geliştirme: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(2), 601- 630. https://doi.org/10.17152/gefad.940400
  • Değirmenci, A. ve Kurnaz, M. A. (2011). Temel astronomi kavramlarına ilşkin öğrenci algılamalarının sınıf seviyelerine göre karşılaştırması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 91-98
  • Demir N. ve Öner-Armağan F. (2019). Astronomiye yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Social Science Studies Journal, 35(5), 2718-2731.
  • Demir, N., Kızılay, E. ve Bektaş, O. (2016). 7. sınıf çözeltiler konusunda başarı testi geliştirme: geçerlik ve güvenirlik çalışması, Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1), 209-237. https://doi. org/10.17522/nefefmed.52947
  • Deveci, İ. (2018). Türkiye’de 2013 ve 2018 yılı fen bilimleri dersi öğretim programlarının temel öğeler açısından karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 799-825.
  • Ding, L., Chabay, R., Sherwood, B. ve Beichner, R. (2006). Evaluating an electricity and magnetism assessment tool: Brief electricity and magnetism assessment. Physical Review Special Topics-Physics Education Research 2, 010105, 2 (1).
  • Divarcı, Ö. F. ve Kaya, H. (2019). 8. Sınıf “Maddenin halleri ve ısı” ünitesine yönelik geçerliliği ve güvenirliği sağlanmış bir akademik başarı testi geliştirme çalışması. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 5(2), 214-238.
  • Duban, N. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersinin sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşımına göre işlenmesi: Bir eylem araştırması Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi].
  • Dumanoğlu, F. ve Bezir-Akçay, B. (2018). Elektrik enerjisi başarı testinin geliştirilmesi. E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 20-39. https://doi.org/10.30900/kafkasegt.422251
  • Ermiş, F. ve Karaman, İ. (2022). Development of achievement test for “force and energy” chapter in science course. Cukurova University Faculty of Education Journal, 51(2), 1278-1314.
  • Gündoğdu, K. (2008). Ölçme ve Değerlendirme. Pagem Akademi.
  • Güneş, M. H. ve Serdaroğlu, C. (2018). Bitki ve hayvanlarda üreme, büyüme ve gelişme ünitesinde geliştirilen başarı testinin geçerliliği ve güvenirliği. Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Dergisi, 2(1), 35-40.
  • Güneş-Koç, R. S. (2013). 5E modeli ile desteklenen bağlam temelli yaklaşımın yedinci sınıf öğrencilerinin ışık ünitesindeki başarılarına, bilgilerinin kalıcılığına ve fen dersine karşı olan tutumlarına etkisi Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi.
  • Hanif, M., Khan, T.A., Masroor, U. ve Amjad, A. (2017). Development of online RAW achievement battery test for primary level. Cogent Education, 4(1). Retrieved from https://doi.org/10.1080/2331186X.2017.1290332
  • İzgi, Ü. (2012). Öğretmen Adaylarının Eğitiminde ve İlköğretim I. Kademe Fen Eğitiminde Kavram Karikatürü Kullanımının Etkileri Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi].
  • Kaiser, H. F. (1970). A second generation little jiffy. Pschometrika, 35 (4), 401-415.
  • Kamacı, F. (2021). Secondary school students’ approach to environmental problems in the framework of environmental education in schools in Turkey: The case of Karasu. Unpublished master’s thesis. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kaptan, F. ve Korkmaz, H. (2000). İlköğretimde etkili öğretme ve öğrenme öğretmen el kitabı. MEB Yayınevi.
  • Karakuş, M. ve Yeşilpınar, M. (2013). İlköğretim altıncı sınıf matematik dersinde uygulanan etkinliklerin ve ölçme değerlendirme sürecinin incelenmesi: Bir durum çalısması. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(1), 35-54.
  • Kargın, P. D. ve Gül, Ş. (2021). Altıncı sınıf “vücudumuzdaki sistemler ve sağlığı” ünitesine yönelik bir başarı testi geliştirilmesi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 1-26. https://doi.org/10.47479/ihead.729412
  • Karip, E. (2012). Ölçme ve değerlendirme. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Keçeci, G., Yıldırım, P. ve Zengin, F. K. (2019). Sistemler akademik başarı testi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi, 3(1), 96-114.
  • Kızkapan, O. Ve Bektaş O. (2018). Fen eğitiminde başarı testi geliştirilmesi: hücre bölünmesi ve kalıtım örneği. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi. 2(1), 1-18.
  • Kocataş, A. (2010). Ekoloji – çevre biyolojisi (11. baskı). Ege Üniversitesi Su Ürünleri Yayınları. ISBN 975-483-177-7.
  • Koshaim, H. ve Rashid, S. (2016). Assessment of the assessment Tool: Analysis of items in a non- MCQ Mathematics exam. International Journal of Instruction, 9(1), 119-132. Doi: 10.12973/iji.2016.9110
  • Kurt, A., Aydın, M. ve Bekereci, Ü. (2023). 6. Sınıf Ses ve Özellikleri Ünitesine Yönelik Başarı Testi Geliştirme Çalışması: Geçerlik ve Güvenirlik Analizi. E-International Journal of Educational Research, 14(3). 17-35.
  • Küçük, T. (2014). Işık ünitesinde simülasyon yönteminin kullanılmasının öğrencilerin fen başarısına ve fen tutumlarına etkisi Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Mamolo, L. A. (2021). Development of an achievement test to measure students’ competency in general mathematics. Anatolian Journal of Education, 6(1), 79-90. https://doi.org/10.29333/aje.2021.616a
  • Mardapi, D. (2008). Techniques for preparing test and test instruments. Mitra Cendikia.
  • Masters, G. N. (1988). Item discrimination: When more is worse. journal of educational measurement, 25 (1)
  • Meço, G. ve Görgülü Arı, A. (2024). Fen eğitimi için “vücudumuzdaki sistemler” konulu akademik başarı testi geliştirme çalışması. International Journal of Social Science Research, 13(1), 91-106.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2024). Fen bilimleri dersi ortaokul öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2023). Hayat bilgisi dersi öğretim programı (İlkokul 1, 2 ve 3. Sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/2018122171428547 adresinden edinilmiştir.
  • Opara, I. M. ve Magnus-Arewa, E. A. (2017). Development and validation of mathematics achievement test for primary school pupils. British Journal of Education, 5(7), 47-57.
  • Önal, İ. (2010). Tarihsel değişim sürecinde yaşam boyu öğrenme ve okuryazarlık: Türkiye deneyimi. Bilgi dünyası, 11(1), 101-121.
  • Özaşkın-Arslan, A. G. ve Karamustafaoğlu, S. (2019). 2018 Fen bilimleri öğretim programı kapsamındaki 7. sınıf güneş sistemi ve ötesi ünitesine yönelik bir başarı testi geliştirme. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(2), 172-205.
  • Öz-Aydın, S., Ekersoy, S. ve Özkan, B. (2022). Türkiye’de eğitim ve öğretim programları, çevre okuryazarlığının gerçekleştirilmesini ne kadar desteklemektedir? Yaşadıkça Eğitim, 36(1), 66-89.
  • Özcan, H., Koca, E. ve Söğüt, M. (2019). Ortaokul öğrencilerinin basınç kavramıyla ilgili anlayışlarını ölçmeye yönelik bir test geliştirme çalışması. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(1), 130-144.
  • Özkan, E. B. ve Eryılmaz-Muştu, Ö. (2018). 8. sınıf basit makineler ünitesine yönelik başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1, 737- 754. https://doi:10.17218/hititsosbil.332294
  • Özkar, G. (2024). Küresel iklim değişikliği ve etkileri konulu animasyon filmlerin fen bilimleri öğretmen adaylarının farklı öğrenme ürünlerine etkisi Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi].
  • Pandra, V., Sugiman ve Mardapi, D. (2017). Development of mathematics achievement test for third- grade students at elementary school in Indonesia. International Electronic Journal of Mathematics Education, 12(3), 769-776. Retrieved from www.iejme.com
  • Quaigrain, K. ve Arhin, A. (2017). Using reliability and item analysis to evaluate a teacher-developed test in educational measurement and evaluation. Cogent Education, 4(1). https://doi.org/10.1080/2331186X.2017.1301013
  • Sayın, Ş. (2015). İlköğretim fen ve teknoloji dersi 7. sınıf 'Işık' ünitesinin öğretiminde kavram karikatürleri kullanımının öğrencilerin akademik başarıları, sorgulayıcı öğrenme becerileri algıları ve motivasyonları üzerine etkisi Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Celal Bayar Üniversitesi.
  • Sevim, S., Uysal, İ. ve Demirci, E. (2021). Fen bilimleri dersi 5. sınıf “Işığın Yayılması” ünitesine yönelik başarı testi geliştirme çalışması. Caucasian Journal of Science, 8(2), 224-246.
  • Sontay, G. ve Karamustafaoğlu, O. (2020). Fen bilimleri dersi “Güneş, Dünya ve Ay” ünitesine yönelik başarı testinin geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(2), 511-551.
  • Şen, H. C. ve Eryılmaz, A. (2011). Bir başarı testi geliştirme çalışması: Basit elektrik devreleri başarı testi geçerlik ve güvenirlik araştırması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-39.
  • Şener, N. ve Taş, E. (2016). Öğrencilerin fen bilimlerine ilişkin tutumlarını belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(14), 278-300.
  • Tanuğur, B. (2017). Fizik öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme yaklaşımları ve karşılaştıkları zorluklar Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi].
  • Thorndike, R. L. ve Hagen, E. P. (1977). Measurement and evaluation in psychology and education (4th ed.). John Wiley & Sons.
  • Timur, S., Doğan, F., İmer-Çetin, N., Timur, B. ve Işık, R. (2019). 6. sınıf hücre konusuna ilişkin başarı testi geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48(2), 1202-1219. https://doi:10.14812/cufej.602535
  • Yerlikaya, A. ve Güneş, M. H. (2016). Development and validation of the achievement test on body Systems. Participatory Educational Research, 4(1), 68-76.
  • Yücel, E. Ö. (2013). Fen bilimleri programındaki ekosistem, biyolojik çeşitlilik ve çevre sorunları konularının öğretim tasarımı ve uygulanması Doktora tezi, Uludağ Üniversitesi].
Toplam 65 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Fen Bilgisi Eğitimi
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Cahide Serdaroğlu 0000-0002-0668-8876

Munise Handan Güneş 0000-0001-7038-0078

Gönderilme Tarihi 5 Mart 2025
Kabul Tarihi 18 Haziran 2025
Yayımlanma Tarihi 25 Aralık 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 10 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Serdaroğlu, C., & Güneş, M. H. (2025). İnsan ve Çevre Ünitesinde Geliştirilen Akademik Başarı Testinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 10(2), 113-141. https://doi.org/10.47479/ihead.1652266
Değerli Meslektaşlarımız,
IHEAD'ın son sayısının (Cilt 10-Sayı 2) yayımlandığını bildirmekten mutluluk duymaktayız. Sayının yayımlanmasında emeği geçen editör kurulu üyelerine, hakemlere ve yazarlara değerli katkılarından dolayı özel teşekkürlerimizi sunarız. Ayrıca, IHEAD'ın gelecek sayısını (Cilt 11-Sayı 1) Haziran 2026 itibariyle yayımlamayı planlamaktayız. Ocak 2024 tarihinden itibaren dergimize Türkçe makalelerin yanı sıra İngilizce makaleler de kabul etmekteyiz. Eğitimle ile ilgili makalelerinizi değerlendirmekten büyük bir memnuniyet duyacağımızı bildirir katkılarınız için şimdiden teşekkür ederiz.
Editör Kurulu
Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi (IHEAD) by Aksaray Üniversitesi Eğitim Fakültesi içeriği CC BY-NC-SA 4.0. lisansına sahiptir.
by-nc-sa.svg

Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi (IHEAD) dünyada araştırmacılar, yayıncılar ve bilim insanları tarafından en fazla kullanılan benzerlik yazılımlarından birisi olan iThenticate'i kullanmaktadır.

ithenticate-badge-rec-reverse.jpg


Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi (IHEAD) açık erişimli bir dergidir.
Open-Access-logo.png