Etik İlkeler ve Yayın Politikası

YAYIM İLKELERİ
1. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Dergisi (BTK Dergi)’nde Türkçe ve İngilizce yazılmış araştırma makaleleri ve derlemeler yayımlanır.
2. Yayımlanmak üzere gönderilen makalelerin herhangi bir yerde yayımlanmamış veya yayımlanmak üzere herhangi bir dergiye gönderilmemiş olması zorunludur. 5 yıldan eski çalışmalar değerlendirmeye alınmaz.
3. Dergiye yayınlanmak üzere gönderilen bir araştırma makalesi; Başlık, Türkçe ve İngilizce Özet, Anahtar Kelime, Giriş, Yöntem, Ana Metin, Bulgular, Tartışma/Sonuç ve Kaynakça ana başlıkları altında hazırlanması uygun olacaktır. Bulgular ve Tartışma kısmı birlikte de yazılabilir.
4. Her sayıda en fazla o sayıda basılan makale sayısının en fazla % 20’si kadar derlemeye yer verilir.
5. Araştırma makalesi olarak dergimize gönderilen çalışmalar lisansüstü tezlerden üretilmiş ise bu durum ilk sayfada dipnot olarak verilmelidir.
6. Dergimiz Açık Kaynak Yayın Politikasını benimsemektedir.
7. Dergimizde yayınlanacak makalelerin bilimsel etik kuralları içerisinde olması gerekmektedir. Makaleler, uluslararası kabul görmüş bilim etik kurallarına uygun olarak hazırlanmalıdır.
8. Etik Kurul Raporu gerekli hallerde, raporun bir kopyası metin ile birlikte gönderilmelidir.
Etik kurul izni gerektiren çalışmalar aşağıdaki gibidir;
a) Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar,
b) İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dâhil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
c) İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
d) Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
e) Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar,
9. Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış Onam Formu”nun alındığının belirtilmesi gerekmektedir.
10. Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi gerekmektedir.
11. Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gerekmektedir.
12. Gönderilen makaleler intihal raporu Turnitin ve/veya iThenticate yazılımı aracılığıyla kontrol edilir. Makalenin Benzerlik İndeksi (SI) % 20; Her bir benzerlik oranı (alıntı yapılan her bir kaynak) ise % 5'i geçmemelidir. Benzerlik indeksi belirtilen düzeylerin üzerinde ise ilgili yazar/yazarlara makale iade edilir. Bu konuda yeterli düzeltmelerin 10 gün içerisinde yapılmaması halinde makale reddedilir. İntihal, makalenin yayınlanmasından sonra ispatlanırsa, o makale derhal web sitesinden çekilecek ve kaldırılacaktır.
13. Makalede yer alan tüm yazarlar, çalışmalarının yayın haklarını Bilgi Teknolojileri ve İletişim Dergisi (BTK Dergi)’ne verdiklerine dair Telif Hakları Formu’nu imzalamalıdırlar. Telif Hakkı Formu yazarlar tarafından gönderilmediği sürece çalışma değerlendirmeye alınmaz.
14. Değerlendirme süreci tamamlanan makaleler, geliş tarihi dikkate alınarak yayımlanır. Makaleler yayına hazır hale geldikleri andan itibaren yayınlanması planlanan ilk sayıya eklenirler; ancak tüm makaleler tamamlandıktan sonra ilgili sayı toplu halde yayınlanır.


MAKALELERİN DEĞERLENDİRİLME SÜRECİ
1. Dergimize gönderilen çalışmalar ilk olarak editörler tarafından değerlendirilir. Bu aşamada, derginin amaç ve kapsamına uymayan, Türkçe ve İngilizce olarak dil ve anlatım kuralları açısından zayıf, bilimsel açıdan kritik hatalar içeren, özgün değeri olmayan, istatistik analiz hataları içeren ve yayın politikalarını karşılamayan çalışmalar reddedilir. Reddedilen çalışmaların yazarları, gönderim tarihinden itibaren en geç iki hafta içerisinde bilgilendirilir. Uygun bulunan çalışmalar ise ön değerlendirme için Yayın Kurulunun görüşüne gönderilir.
2. Ön değerlendirme sürecinde Yayın Kurulu çalışmaların, giriş, materyal ve yöntem, bulgular, tartışma ve sonuç bölümlerini dergi yayın politikaları ve kapsamı ile özgünlük açısından ayrıntılı bir şekilde inceler. Bu inceleme sonucunda uygun bulunmayan çalışmalar en geç dört hafta içerisinde bölüm editörü değerlendirme raporu ile birlikte iade edilir.
3. Çalışmalar içeriğine ve hakemlerin uzmanlık alanlarına göre hakemlere gönderilir. Dergimizde makale değerlendirmelerinde kör hakemlik uygulanmaktadır. Makaleleri değerlendiren hakemlerin isimleri yazarlara bildirilmez. Hakemlerin de, yazar isimlerini görmeden makaleleri değerlendirmeleri sağlanır.
4. Hakemlere gönderilen makalelerin 30 gün içerisinde değerlendirilmesi beklenir. Bu sürenin aşılması durumunda editör hakeme hatırlatma yaparak 7 gün ek süre verir. Bu sürenin de aşılması durumunda editör yeni hakem ataması yaparak eski hakemden isteği geri çeker.
5. Makale değerlendirmesinden iki olumlu hakem raporu alan yazı yayınlanmaya hak kazanır. Bir olumlu bir olumsuz hakem raporu alan yazı, üçüncü bir hakeme gönderilir.
6. Hakemlerden gelen görüşler, editör tarafından en geç 2 hafta içerisinde incelenir. Bu inceleme sonucunda editör çalışmaya ilişkin nihai kabul veya ret kararı verir.
7. Hakem önerileri doğrultusunda yeterli görülmeyen makalelere geliştirilmesi hususunda majör (değerlendirme için yeniden gönder) ya da minör (düzeltme gerekli) revizyon kararı verilir. İstenilen seviyeye ulaşmayan ve bilimsel açıdan yeterli görülmeyen makaleler reddedilir.
8. Makale hakkında verilen "değerlendirme için yeniden gönder" veya "düzeltme gerekli" kararından sonra gerekli değişikliklerin yazar tarafından" değerlendirme için yeniden gönder" kararı için 30 gün içerisinde, "düzeltme gerekli" kararı için 15 gün içerisinde yapılması beklenir. Aksi takdirde, makale reddedilir.


YAYINCININ ETİK SORUMLULUKLARI
Yayıncı dergi yayın ilkelerini, editör sorumluluklarını, hakem sorumluluklarını, yazar sorumluluklarını kontrol etmek ve uygulamakla yükümlüdür.
Yayın etiği ile açık erişim politikası, Yayın Etiği Komitesi’nin (Committee on Publication Ethics, COPE) açık erişimde yayımladığı kılavuzlar ve politikalar doğrultusunda (Örneğin “Yayın Etiği Komitesi (COPE) Davranış Kuralları ve Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kılavuzları; “Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors” ve “COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors”) yayın sürecinin tüm bileşenlerinin etik ilkelere uymasını gerektirmektedir.



EDİTÖRLERİN ETİK SORUMLULUKLARI
Editörler;
1. Yayın ilkelerine ters düşmeyecek, özgünlük değeri yüksek, dergi amaçlarına ve kurallarına uygun hazırlanmış çalışmayı değerlendirme sürecine almalıdır.
2. Hakemlerin talep ettikleri etik dışı olmayan bilgileri sağlayarak onlara rehberlik etmelidir.
3. Makale değerlendirmesi için seçilecek hakemleri çalışmanın alanı baz alınarak ilgili alandaki farklı kurumlardan en az 2 uzman hakem seçerek tarafsızlık ve çeşitlilik ilkelerine dikkat etmelidir.
4. Yazarlardan gelen talep, öneri, istek mesajlarına en kısa süre zarfında uygun şekilde dönüş sağlamalıdır.
5. Hakem-yazar arasında çıkar ilişkisi veya çatışma oluşmamasına dikkat etmelidir.
6. Kör hakemlik uygulaması ile hakemlere gönderilen çalışmalardaki yazar bilgilerini gizli tutmalıdır.
7. Dergi danışma kurulunun görüş ve önerilerini dikkate almalıdır.
8. İnsan-hayvan üzerinde yapılmış deneysel çalışmalar için insan-hayvan haklarını korumalıdır.
9. Makale hakkında alacağı karar yayıncı kuruluş-dergi sahibinden bağımsız, ilgisiz olmalıdır.
10. Dergiye gönderilen ve yayımlanan tüm çalışmaların fikri mülkiyet haklarını korumalıdır.


HAKEMLERİN ETİK SORUMLULUKLARI
Hakemler;
1. Kendisine değerlendirme için gönderilen çalışmayı tarafsızlık ve gizlilik ilkelerine göre değerlendirmelidir.
2. Kendisine değerlendirme için gönderilen çalışmayı herhangi bir amaç için kullanmamalıdır.
3. Yazarların siyasi, milliyet, dini inanç vs. görüşlerini dikkate almadan, çalışmanın bilime uygun bir şekilde değerlendirmesini gerçekleştirmelidir.
4. Makalenin değerlendirme raporunu hazırlarken yapıcı ve kibar bir üslup kullanmalıdır. Hakaret içeren, bilime ve ahlaka uygun olmayan ifadelerden kaçınmalıdır.
5. Değerlendirmesini makalenin kalitesini ve bilime olan katkısını yükseltecek şekilde yapmalıdır.
6. Yalnızca uzmanlık alanı dâhilinde olan çalışmaları değerlendirme için kabul etmelidir.
7. Değerlendirme için kabul ettiği makaleyi kendisine verilen süre içerisinde etik kuralları baz alarak değerlendirmelidir.
8. Editör ve yazar tarafından sağlanan bilgileri gizli tutmalıdır.
9. İnsan-hayvan üzerinde yapılmış deneysel çalışmalar için insan-hayvan haklarını gözeterek değerlendirmesini yapmalıdır.


YAZARLARIN ETİK SORUMLULUKLARI

Yazarlar;
1. Gönderdiği makale başka herhangi bir yere gönderilmemiş, başka herhangi bir yerde kabul edilmemiş ve başka herhangi bir yerde yayımlanmamış olmalıdır.
2. Gönderdiği makale özgün çalışma olmalı, farklı kaynaklardan alıntılar kullanılan bilgiler için etik ilkeler doğrultusunda atıflarını yapmalı, kaynak göstermelidir.
3. İnsan-hayvan üzerindeki deneysel çalışmalar için etik kuruldan onay almalı ve onay dosyasını makale ile birlikte sisteme yüklemelidir.
4. Makale bir kurum üzerine yapılan çalışmayı içeriyorsa ilgili kurumdan onay alındığına dair onay dosyasını makale ile birlikte sisteme yüklemelidir.
5. Kurum veya kişilere ait ölçek, anket, veri, fotoğraf kullanımı için ilgili kişilerden izin alarak bunu makalede belirtmelidir.
6. Çalışmaya katkısı olmayan kişilerin isimlerine çalışma içerisinde yer vermemelidir.
7. Çalışmaya destek olan kişi ve kurum isimlerine teşekkür bölümünde yer vermelidir.
8. Değerlendirmekte olan veya yayımlanmış çalışmasında önemli bir eksiklik-hata tespit ederse bunu dergi yönetimine bildirmelidir.
9. Çalışmasına dergi kurulu tarafından revizyon kararı verildiyse çalışmasını hakem-editör kararları doğrultusunda revize etmelidir. Herhangi bir aykırılık düşüncesinde bunu ek bir dosya içerisinde açıklayarak dergi yönetimine göndermelidir.


Kabul edilen çalışmalar “DergiPark” dergi sayfasında ve dergi internet sitesinde ücretsiz olarak yayımlanmaktadır.