Araştırma Makalesi
Yıl 2022,
Cilt: 7 Sayı: 2, 92 - 104, 31.12.2022
Öz
İki dilli öğrencilerin Türkçe dinleme stratejilerinin cinsiyet, sınıf düzeyi, baba eğitim düzeyi, anne eğitim düzeyi, evde konuşulan dil, akıllı telefona sahip olma, telefonu kullanma amacı, evde TV/radyo bulunma durumu, TV izleme süresi değişkenleriyle ilişkisini tespit etmeyi amaçlayan bu çalışmada betimsel yöntemlerden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Bitlis ili Güroymak ilçesi Gölbaşı Cumhuriyet Ortaokulunda öğrenim gören ve iki dil bilen 145 öğrenci araştırmanın çalışma grubunu oluşturmaktadır. Çalışma grubu, seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden uygun örnekleme metoduna göre oluşturulmuştur. Fidan (2012) tarafından geliştirilen iki bölümden oluşan “Dinleme Stratejileri Ölçeği” veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Veri analizinde, sırasıyla betimsel istatistik ölçüleri (frekans ve yüzdeleri), Normallik testleri (Komogorov-Smirnov ve Shapiro-Wilk), Mann-Whitney U testi, Kruskal Wallis H testi ve basit doğrusal korelasyon (Spearman sıra farkları) analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda iki dilli ortaokul öğrencilerin Türkçe dinleme stratejilerini uygulama düzeylerinin yüksek düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca iki dilli ortaokul öğrencilerinin Türkçe dinleme stratejilerini uygulama düzeylerinin cinsiyet, anne eğitim düzeyi, baba eğitim düzeyi, akıllı telefona sahip olma durumu, televizyon izleme süresi, akıllı telefon kullanım amacı ve evde televizyon/radyo izleme durumuna göre etkisinin olmadığı bulgusuna erişilmiştir. Bu sonuçlardan farklı olarak iki dilli öğrencilerin Türkçe dinleme stratejilerini uygulama düzeylerinin sınıf düzeyine ve evde konuşulan dile göre istatistiksel olarak anlamlı olduğu bulunmuştur.
Kaynakça
- Aksu, M. (2021). Fransa'da ilköğretim okullarındaki iki dilli Türk öğrencilerin konuşma kaygısı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi.
- Arslan, A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin dinleme kaygıları ve akademik özyeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. International e-Journal of Educational Studies (IEJES). 1 (1), 12-31.
- Boğa, K. (2019). Soru sorarak okuma stratejisinin iki dilli 7. sınıf öğrencilerinin özet çıkarma becerilerine etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi. Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Çiftci, S. (2021). Okul öncesi eğitim programındaki etkinliklerin iki dilli çocukların Türkçe dil gelişimine etkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
- Doğan, Y. (2011). Dinleme eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
- Ergüt, S. E. (2021). Türkçe ve Türk kültürü dersi alan yurt dışındaki iki dilli Türk çocuklarının miras dil konuşma kaygılarının incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Esersin, S. (2017). Tek dilli Türkçe ve iki dilli Türkçe-Kürtçe konuşan dil bozukluğuna sahip çocukların morfolojik ve sentaktik özelliklerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi.
- Fidan, M. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin Türkçe dersinde kullandıkları dinleme stratejilerinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi.
- Gündüz, O. ve Şimşek, T. (2014). Anlama teknikleri 2 uygulamalı dinleme eğitimi el kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
- Halat S. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin dinleme becerisine yönelik kaygı düzeylerinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi.
- Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Karataş, T. (2014). Türk Dili. Ankara: Öncü Kitap.
- Kardaş, M.N. ve Görmez, E. (2017). The Effect of Aquarium Method on the Bilingual Learners' Turkish Speech Anxietya, Iğdır Üniv. Sos Bil Dergisi / Iğdırd Univ Jour Soc Sci, 3 (12), 1-30.
- Kaya, M. ve Kardaş, M. N. (2020). İki dilli öğrencilerin Türkçe konuşma kaygıları üzerinde rol oynama etkinliklerinin etkisi. Çukurova Araştırmaları, 6(1), 126-140.
- Kılınç, N. (2018). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin dinleme kaygılarının incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi.
- Kurudayıoğlu, M. ve Kiraz, B. (2020). Dinleme stratejileri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 386- 409.
- Maden, A. ve Durukan, E. (2016). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Dinleme Kaygıları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(4), 1945-1957.
- Millî Eğitim Bakanlığı (MEB-TDÖP) (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Onan, B. (2005). İlköğretim ikinci kademe Türkçe öğretiminde dil yapılarının anlama becerilerini (okuma/dinleme) geliştirmedeki rolü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).Gazi Üniversitesi.
- Oturak, E. H. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin iki dillilik, iki dilli çocuklar ve iki dilli eğitim ile ilgili inançlarının incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Üsküdar Üniversitesi.
- Özdemir, H. (2016). Ortaokul beşinci sınıfta okuyan iki dilli öğrencilerin yazma becerilerinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
- Polat, A. (2017). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin dinlemeye yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi.
- Sarıgül, H. (2000). Sürekli kaygı ve yabancı dil kaygısının öğrencilerin yabancı dil yeterliliklerine etkileri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Boğaziçi Üniversitesi.
- Sarıkaya, B. (2020). Dinleme stratejileri, M.N. Kardaş (Ed.) Dinleme eğitimi İçinde (s. 164-180). Ankara: Pegem Akademi.
- Şahin, A., Kardaş M.N., Görmez E. (2017). Akvaryum tekniğinin iki dilli 7. sınıf öğrencilerinin Türkçe konuşma becerilerine etkisi. International Journal of Language Academy, 5 (3), 366-390.
- Tutar, H. (2021). Altınözü ilçesinde yaşayan iki dilli konuşurların ağız özellikleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi.
- Uçgun, D. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Okuma ve Dinleme Kaygıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(4), 1958-1970.
- Uzun, O. (2018). Seçici dinleme stratejisinin iki dilli 5. sınıf öğrencilerinin not alma ve özet çıkarma becerilerine etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
- Uzunboylu, H., & Sarıgöz, O. (2015). The evaluation of anthropological attitudes towards social professional and lifelong learning in terms of some veriables. The Anthropologist, 21(3), 439-449.
- Yaman, B. (2005). Eğitimde drama yöntemi ile Türkçe öğretiminin iki dilli olan ve olmayan ilköğretim 5.sınıf öğrencilerinin akademik başarı ve tutumlarına etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi.
- Yavuz, E. (2021). Mikro öğretim yönteminin iki dilli yedinci sınıf öğrencilerin yazma becerilerine etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
Toplam 32 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 31 Aralık 2022 |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 18 Ağustos 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022Cilt: 7 Sayı: 2 |
Cited By
İki dillilik ve çok dillilik üzerine yapılan araştırmalara ilişkin kaynakça denemesi
RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.29000/rumelide.1222073
Değerli Meslektaşlarımız,
IHEAD'ın son sayısının (Cilt 8-Sayı 2) yayımlandığını bildirmekten mutluluk duyarız. Sayının yayımlanmasında emeği geçen editör kurulu üyelerine, hakemlere ve yazarlara değerli katkılarından dolayı özel teşekkürlerimizi ifade etmek isteriz. Ayrıca, IHEAD'ın gelecek sayısını (Cilt 9-Sayı 1) haziran 2024 itibariyle yayımlamayı planlamaktayız. Ocak 2024 itibariyle dergimize Türkçe makalelerin yanı sıra İngilizce makaleler de kabul edeceğiz. Eğitimle ile ilgili makalelerinizi değerlendirmekten büyük bir memnuniyet duyacağımızı belirtmek isteriz. Katkılarınız için şimdiden teşekkür ederiz.
Editör Kurulu
IHEAD'ın son sayısının (Cilt 8-Sayı 2) yayımlandığını bildirmekten mutluluk duyarız. Sayının yayımlanmasında emeği geçen editör kurulu üyelerine, hakemlere ve yazarlara değerli katkılarından dolayı özel teşekkürlerimizi ifade etmek isteriz. Ayrıca, IHEAD'ın gelecek sayısını (Cilt 9-Sayı 1) haziran 2024 itibariyle yayımlamayı planlamaktayız. Ocak 2024 itibariyle dergimize Türkçe makalelerin yanı sıra İngilizce makaleler de kabul edeceğiz. Eğitimle ile ilgili makalelerinizi değerlendirmekten büyük bir memnuniyet duyacağımızı belirtmek isteriz. Katkılarınız için şimdiden teşekkür ederiz.
Editör Kurulu
Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi (IHEAD) by Aksaray Üniversitesi Eğitim Fakültesi içeriği CC BY-NC-SA 4.0. lisansına sahiptir.
Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi (IHEAD) dünyada araştırmacılar, yayıncılar ve bilim insanları tarafından en fazla kullanılan benzerlik yazılımlarından birisi olan iThenticate'i kullanmaktadır.
Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi (IHEAD) açık erişimli bir dergidir.
